Blockchain thanh khoản phân mảnh: Thách thức và giải pháp

Lĩnh vực tiền điện tử đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc nâng cao khả năng xử lý giao dịch. Các nền tảng blockchain và mạng sidechain mới nổi cung cấp trải nghiệm giao dịch nhanh chóng và chi phí thấp chưa từng có. Tuy nhiên, một vấn đề cốt lõi ngày càng nổi bật: sự phân mảnh thanh khoản - tức là vốn và người dùng bị phân tán trong mạng lưới blockchain đang mở rộng.

Gần đây, một người nổi tiếng trong ngành đã nhấn mạnh trên blog rằng sự thành công trong việc mở rộng đã gây ra những thách thức phối hợp không ngờ. Do số lượng Blockchain gia tăng nhanh chóng và giá trị phân tán trong đó, người dùng hàng ngày phải đối mặt với những rắc rối thường xuyên về chuyển giao giữa các chuỗi, đổi tiền và chuyển đổi ví.

Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến một hệ sinh thái cụ thể, mà còn lan rộng đến hầu hết tất cả các Blockchain. Ngay cả những Blockchain mới nổi tiên tiến nhất cũng có thể phát triển thành những "đảo" Thanh khoản khó kết nối.

Ảnh hưởng thực tế của sự phân mảnh

Thanh khoản phân tán có nghĩa là các nhà giao dịch, nhà đầu tư hoặc ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) không thể tận dụng "bể" tài sản thống nhất. Ngược lại, mỗi Blockchain hoặc sidechain đều duy trì thanh khoản độc lập. Đối với người dùng muốn mua token hoặc sử dụng nền tảng cho vay cụ thể, trạng thái cô lập này sẽ mang lại nhiều bất tiện.

Đối với người dùng có trình độ kỹ thuật thấp, quá trình chuyển đổi mạng, tạo ví riêng và thanh toán nhiều khoản phí giao dịch không hề liền mạch. Thanh khoản hạn chế trong mỗi hồ chứa độc lập còn có thể dẫn đến việc mở rộng sự khác biệt về giá và tăng trượt giá giao dịch.

Nhiều người dùng chuyển tiền giữa các chuỗi khác nhau thông qua cầu nối chuỗi chéo, nhưng những cầu này thường trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công của hacker, gây ra lo ngại về an ninh và khủng hoảng niềm tin. Nếu quá trình chuyển tiền quá phức tạp hoặc rủi ro quá cao, DeFi sẽ khó đạt được sự chấp nhận chính thống. Đồng thời, các dự án buộc phải triển khai trên nhiều mạng để tránh bị thị trường gạt ra ngoài lề.

Một số người quan sát lo ngại rằng sự phân mảnh có thể buộc người dùng quay trở lại với một vài chuỗi hoặc sàn giao dịch tập trung thống trị, điều này đi ngược lại với quan niệm phi tập trung đã thúc đẩy sự nổi lên của Blockchain.

Giải pháp hiện có và các hạn chế của chúng

Để giải quyết vấn đề này, ngành công nghiệp đã đưa ra nhiều giải pháp khác nhau. Cầu nối chuỗi chéo và tài sản được đóng gói đã đạt được khả năng tương tác cơ bản, nhưng trải nghiệm người dùng vẫn còn phức tạp. Bộ tổng hợp chuỗi chéo có thể định tuyến token thông qua một loạt các giao dịch trao đổi, nhưng chúng thường không tích hợp thanh khoản cơ sở, chỉ đơn giản là giúp người dùng điều hướng.

Đồng thời, một số hệ sinh thái đã đạt được khả năng tương tác trong khuôn khổ của chúng, mặc dù chúng vẫn là những lĩnh vực tương đối độc lập trong lĩnh vực tiền điện tử rộng lớn hơn.

Nguồn gốc của vấn đề là: mỗi chuỗi đều coi mình là một thực thể độc lập. Bất kỳ chuỗi mới hoặc mạng con nào cũng phải được "chèn" vào lớp nền, để thực sự thống nhất thanh khoản. Nếu không, nó chỉ làm tăng thêm một lĩnh vực thanh khoản khác mà người dùng phải phát hiện và cầu nối. Do các Blockchain, cầu nối và tổng hợp coi nhau là đối thủ cạnh tranh, sự cô lập có ý thức này càng làm trầm trọng thêm vấn đề phân mảnh.

Tích hợp lớp cơ bản: Con đường thống nhất thanh khoản

Việc tích hợp trên lớp cơ sở được thực hiện bằng cách nhúng trực tiếp các chức năng cầu nối và định tuyến vào cơ sở hạ tầng cốt lõi của chuỗi để giải quyết vấn đề phân mảnh thanh khoản. Phương pháp này xuất hiện trong một số giao thức blockchain và khung chuyên dụng, coi khả năng tương tác là yếu tố cơ bản chứ không phải là chức năng bổ sung tùy chọn.

Xác thực nút tự động xử lý kết nối chuỗi chéo, cho phép chuỗi mới hoặc mạng bên có thể khởi động ngay lập tức và truy cập thanh khoản của hệ sinh thái rộng lớn hơn. Điều này giảm sự phụ thuộc vào các cầu nối bên thứ ba thường gây ra rủi ro an ninh và ma sát cho người dùng.

Một nền tảng Blockchain nổi tiếng đang phải đối mặt với những thách thức trong giải pháp lớp hai không đồng nhất, điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc tích hợp. Các bên tham gia khác nhau - lớp thanh toán, mạng lớp hai tập trung vào việc thực thi và nhiều dịch vụ cầu nối khác nhau - đều có động cơ riêng, dẫn đến việc phân tán thanh khoản.

Sự quan tâm của các chuyên gia trong ngành đối với vấn đề này nhấn mạnh sự cần thiết phải thiết kế có tính kết nối hơn. Mô hình lớp cơ sở tích hợp sẽ kết hợp các thành phần này khi phát hành, đảm bảo rằng tài chính có thể tự do lưu thông mà không cần buộc người dùng phải duyệt qua nhiều ví, giải pháp cầu nối hoặc tổng hợp.

Cơ chế định tuyến tích hợp cũng đã tích hợp việc chuyển giao tài sản, mô phỏng một bể thanh khoản thống nhất ở phía sau. Bằng cách nắm bắt một phần nhỏ lưu lượng thanh khoản tổng thể thay vì tính phí cho người dùng cho mỗi giao dịch, các giao thức như vậy giảm thiểu sự ma sát và khuyến khích dòng vốn trong toàn bộ mạng. Các nhà phát triển triển khai blockchain mới có thể truy cập ngay vào cơ sở thanh khoản chia sẻ, trong khi người dùng cuối có thể tránh việc sử dụng nhiều công cụ hoặc gặp phải các khoản phí bất ngờ.

Sự chú trọng vào tích hợp này giúp duy trì trải nghiệm liền mạch, ngay cả khi có nhiều mạng mới ra mắt.

Thách thức phổ biến

Mặc dù một số cuộc thảo luận tập trung vào vấn đề mở rộng của các hệ sinh thái cụ thể, nhưng sự phân mảnh là một vấn đề phổ biến. Dù dự án được xây dựng trên nền tảng Blockchain nào, miễn là Thanh khoản bị cô lập, sẽ xuất hiện cạm bẫy phân mảnh.

Khi ngày càng nhiều giao thức khám phá các giải pháp lớp cơ sở - tích hợp khả năng tương tác tự động vào thiết kế chuỗi của mình - mọi người hy vọng rằng mạng lưới trong tương lai sẽ không phân chia vốn thêm nữa, mà sẽ giúp thống nhất nguồn lực.

Một nguyên tắc rõ ràng nổi lên: không có tính kết nối, thì thông lượng sẽ trở nên vô nghĩa.

Người dùng không cần phải bận tâm đến các chi tiết kỹ thuật như lớp một, lớp hai hay chuỗi bên. Họ chỉ muốn có thể truy cập liền mạch vào các ứng dụng phi tập trung (DApps), trò chơi và dịch vụ tài chính. Nếu trải nghiệm sử dụng chuỗi mới tương tự như thao tác trên mạng quen thuộc, thì người dùng sẽ dễ dàng chấp nhận và áp dụng hơn.

Hướng tới một tương lai thống nhất và thanh khoản

Sự chú ý của cộng đồng tiền mã hóa đối với lưu lượng giao dịch đã tiết lộ một nghịch lý bất ngờ: càng nhiều chuỗi được tạo ra để nâng cao tốc độ, lợi thế của hệ sinh thái càng bị phân tán, trong khi lợi thế này lại nằm ở thanh khoản chia sẻ của nó. Mỗi chuỗi mới nhằm tăng cường khả năng xử lý đều có thể tạo ra một bể vốn cô lập khác.

Việc xây dựng khả năng tương tác trực tiếp vào cơ sở hạ tầng Blockchain cung cấp một con đường rõ ràng để giải quyết thách thức này. Khi các giao thức tự động xử lý kết nối chuỗi chéo và định tuyến tài sản một cách hiệu quả, các nhà phát triển có thể mở rộng mà không làm phân tán nhóm người dùng hoặc vốn của họ. Sự thành công của mô hình này đến từ việc đo lường và cải thiện mức độ lưu thông giá trị trong toàn bộ hệ sinh thái.

Cơ sở kỹ thuật của phương pháp này hiện đã tồn tại. Ngành công nghiệp phải thực hiện nghiêm túc những biện pháp này và đặc biệt chú ý đến việc tối ưu hóa tính an toàn và trải nghiệm người dùng. Bằng cách này, công nghệ Blockchain mới thực sự có thể thực hiện cam kết kết nối và trao quyền cho nền kinh tế toàn cầu.