Bài học 5

Quản trị của Wormhole (W)

Mô-đun này giải thích cách thức hoạt động của hệ thống quản trị của Wormhole và cách mà các chủ sở hữu token W có thể định hình trực tiếp tương lai của giao thức. Bạn sẽ tìm hiểu cách thức các đề xuất được tạo ra và bỏ phiếu, cách thực hiện quản trị trên nhiều blockchain, và cách đặt cược và ủy quyền cung cấp cho người dùng những cách linh hoạt để tham gia. Mô-đun cũng đề cập đến khung MultiGov, cho phép bỏ phiếu chéo chuỗi, và các biện pháp an ninh chính bảo vệ quy trình.

Mô hình quản trị

Wormhole sử dụng hệ thống quản trị dựa trên token, có nghĩa là sự phát triển của giao thức bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những người nắm giữ token W. Cách tiếp cận này cho phép những người nắm giữ tài sản gốc quyết định cách mà hệ thống phát triển và thay đổi theo thời gian. Các quyết định quản trị có thể bao gồm việc sửa đổi các tham số của giao thức, tích hợp hoặc loại bỏ các blockchain được hỗ trợ, nâng cấp các hợp đồng thông minh, thay đổi cấu trúc phí, và cải thiện tập hợp các validator được gọi là Guardians.

Mô hình quản trị này được thiết kế để phân phối quyền lực trên toàn mạng lưới thay vì phụ thuộc vào một đội ngũ trung ương. Bất kỳ ai nắm giữ token W đều có thể tham gia vào quản trị bằng cách trực tiếp bỏ phiếu hoặc ủy quyền phiếu bầu của họ cho người khác. Cấu trúc này khuyến khích sự tham gia rộng rãi trong khi vẫn cho phép những người nắm giữ token duy trì trạng thái thụ động nếu họ muốn.

Quá trình quản trị của Wormhole được xây dựng trên chuỗi, điều này mang lại sự minh bạch cho từng bước của quá trình ra quyết định. Các phiếu bầu được ghi lại trên các mạng blockchain, và các đề xuất có thể được xem, thảo luận và theo dõi công khai. Sự minh bạch này giúp duy trì niềm tin giữa các thành viên và cung cấp cho cộng đồng cái nhìn về cách các quyết định được đưa ra và ai tham gia.

Hệ thống được thiết kế để hỗ trợ nâng cấp một cách có kiểm soát. Điều này bao gồm các hướng dẫn cụ thể về cách tạo ra các đề xuất, thời gian bỏ phiếu kéo dài bao lâu và cách xác định tỷ lệ tham gia. Các đề xuất không đạt yêu cầu tham gia tối thiểu sẽ bị từ chối, đảm bảo rằng chỉ những thay đổi được hỗ trợ tốt mới được thực hiện.

Khung MultiGov

Hệ thống MultiGov của Wormhole cho phép quản trị trên nhiều chuỗi blockchain. Thay vì giới hạn phiếu bầu cho một mạng lưới duy nhất như Solana hoặc Ethereum, Wormhole cho phép các chủ sở hữu token trên nhiều chuỗi tham gia vào việc ra quyết định chung. Điều này được thực hiện thông qua một thiết kế trung tâm-và-cành, trong đó chuỗi trung tâm chính quản lý và hoàn tất kết quả quản trị, trong khi các chuỗi cành cho phép sự tham gia từ các hệ sinh thái khác.

Ví dụ, một người nắm giữ W trên Arbitrum có thể tham gia vào cùng một cuộc bỏ phiếu quản trị như một người nắm giữ trên Solana. Các phiếu bầu của họ được ghi lại trên các chuỗi tương ứng của họ, sau đó được gửi đến chuỗi trung tâm để tổng hợp và giải quyết. Phương pháp này tránh tập trung xung quanh một chuỗi khối duy nhất và phản ánh triết lý thiết kế đa chuỗi của giao thức.

Cấu trúc MultiGov dựa vào hạ tầng nhắn tin của Wormhole để di chuyển dữ liệu quản trị giữa các chuỗi. Khi một đề xuất được tạo ra, nó có thể được phát sóng tới tất cả các chuỗi phụ, cho phép các chủ sở hữu token trên các mạng đó xem xét và bỏ phiếu. Khi cuộc bỏ phiếu hoàn tất, kết quả sẽ được gửi lại về trung tâm, nơi kết quả cuối cùng được ghi lại.

Staking và Ủy quyền

Tham gia quản trị Wormhole bắt đầu bằng cách đặt cược. Bất kỳ người nắm giữ token W nào cũng có thể đặt cược token của họ để đủ điều kiện bỏ phiếu. Không có thời gian khóa, điều này có nghĩa là những người đặt cược có thể rút token của họ hoặc chuyển chúng đến một deleGate khác bất kỳ lúc nào. Điều này giúp người dùng dễ dàng tham gia mà không bị ràng buộc vào các cam kết dài hạn.

Để cải thiện tính linh hoạt, những người nắm giữ token có thể ủy quyền quyền biểu quyết của họ cho các người tham gia khác. Những người ủy quyền này có thể là cá nhân, nhóm hoặc tổ chức đang tích cực xem xét các đề xuất và bỏ phiếu thay mặt cho người khác. Việc ủy quyền giúp tăng cường sự tham gia ngay cả đối với những người dùng có thể không có thời gian hoặc chuyên môn để bỏ phiếu trực tiếp.

Staking không chỉ mở khóa quyền bỏ phiếu - nó còn đóng vai trò trong việc hình thành bối cảnh deleGate. Các DeleGate có nhiều hỗ trợ được stake hơn có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn đến kết quả quản trị, điều này tạo ra động lực cho họ giao tiếp một cách minh bạch và đưa ra những quyết định suy nghĩ.

Việc ủy quyền được theo dõi trên chuỗi, và người dùng có thể thay đổi deleGate của họ bất kỳ lúc nào. Cấu trúc động này đảm bảo rằng sự đại diện phản hồi nhanh chóng. Nếu một deleGate không bỏ phiếu theo mong đợi của người nắm giữ token, họ có thể chuyển hướng cổ phần của mình đến nơi khác.

Vòng đời đề xuất

Các đề xuất là cốt lõi của quy trình quản trị của Wormhole. Bất kỳ người nắm giữ token W đã được đặt cọc nào cũng có thể gửi một đề xuất. Những đề xuất này có thể từ việc thay đổi giao thức đến điều chỉnh các tham số hệ thống hoặc cập nhật hành chính như việc bổ sung các Người bảo vệ mới. Mỗi đề xuất phải tuân theo một định dạng đã được xác định và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật trước khi nó vào giai đoạn bỏ phiếu.

Khi được nộp, một đề xuất sẽ bước vào giai đoạn xem xét, nơi cộng đồng có thể đọc, thảo luận và đánh giá nội dung của nó. Các cuộc thảo luận thường diễn ra trên diễn đàn quản trị và thông qua các kênh công khai. Giai đoạn ban đầu này rất quan trọng để đánh giá cảm xúc và xác định bất kỳ vấn đề nào trước khi cuộc bỏ phiếu bắt đầu.

Cuộc bỏ phiếu thực tế diễn ra trong một khoảng thời gian cố định. Trong thời gian này, những người nắm giữ W sẽ bỏ phiếu trên chuỗi, trực tiếp hoặc thông qua các đại diện mà họ chọn. Đề xuất phải đạt được số lượng tối thiểu - thường là một tỷ lệ phần trăm nhất định của tổng số token đã được stake - và đạt được đa số phiếu để được thông qua.

Các phiếu bầu được gửi trên nhiều chuỗi, sau đó được chuyển tiếp và hoàn tất trên chuỗi trung tâm bằng cách sử dụng hạ tầng nhắn tin đa chuỗi của Wormhole. Điều này đảm bảo rằng tất cả các phiếu bầu được tính toán một cách đồng bộ và tối thiểu hóa sự tin cậy. Nếu đề xuất được thông qua, nó có thể được thực hiện thông qua các hợp đồng thông minh trên tất cả các chuỗi liên quan.

Các biện pháp an ninh

Hệ thống quản trị của Wormhole bao gồm một số biện pháp bảo vệ để ngăn chặn lạm dụng và đảm bảo tính toàn vẹn. Một cơ chế chính là giới hạn tỷ lệ. Điều này hạn chế khối lượng token có thể được chuyển qua các chuỗi trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ, hiện tại có một giới hạn 100 triệu W mỗi ngày từ Solana đến các chuỗi EVM. Điều này giảm thiểu nguy cơ thao túng quản trị hoặc những thay đổi quy mô lớn đột ngột.

Mở rộng Guardian, một lĩnh vực khác được quản lý bởi những người nắm giữ W, cũng được kiểm soát chặt chẽ. Việc thêm các validator mới hoặc thay đổi quyền hạn của họ cần có một cuộc bỏ phiếu quản trị. Điều này đảm bảo rằng bất kỳ sự mở rộng nào của lớp validator của giao thức đều được thực hiện một cách minh bạch và có sự giám sát của cộng đồng.

Toàn bộ quy trình quản trị dựa vào hệ thống nhắn tin xuyên chuỗi của Wormhole, được bảo đảm bởi một tập hợp các nút Guardian phi tập trung. Những nút này xác thực và chuyển tiếp các thông điệp quản trị giữa các chuỗi. Việc sử dụng những tác nhân phân tán đáng tin cậy này cung cấp một lớp niềm tin bổ sung cho người dùng tham gia vào quản trị.

Điểm nổi bật

  • Người nắm giữ token W có thể đề xuất, bỏ phiếu hoặc ủy quyền bỏ phiếu cho các thay đổi trong toàn bộ giao thức, bao gồm nâng cấp hợp đồng thông minh, cấu trúc phí và bộ xác thực.
  • Khung MultiGov của Wormhole cho phép bỏ phiếu đa chuỗi, cho phép người dùng từ nhiều chuỗi tham gia vào một quy trình quản trị thống nhất.
  • Việc staking và ủy quyền hoàn toàn linh hoạt, không có khóa và có các công cụ trên chuỗi để chỉ định hoặc rút quyền biểu quyết.
  • Quy trình đề xuất bao gồm một vòng đời rõ ràng, từ việc tạo ra đến xem xét công khai, bỏ phiếu liên chuỗi và thực hiện trên chuỗi nếu được phê duyệt.
  • Quản trị được bảo vệ bởi các giới hạn tỷ lệ, các kênh truyền tin được kiểm soát bởi Guardian, và các cơ chế phục hồi có cấu trúc, đảm bảo cả tính nhạy bén và sự ổn định.
Tuyên bố từ chối trách nhiệm
* Đầu tư tiền điện tử liên quan đến rủi ro đáng kể. Hãy tiến hành một cách thận trọng. Khóa học không nhằm mục đích tư vấn đầu tư.
* Khóa học được tạo bởi tác giả đã tham gia Gate Learn. Mọi ý kiến chia sẻ của tác giả không đại diện cho Gate Learn.
Danh mục
Bài học 5

Quản trị của Wormhole (W)

Mô-đun này giải thích cách thức hoạt động của hệ thống quản trị của Wormhole và cách mà các chủ sở hữu token W có thể định hình trực tiếp tương lai của giao thức. Bạn sẽ tìm hiểu cách thức các đề xuất được tạo ra và bỏ phiếu, cách thực hiện quản trị trên nhiều blockchain, và cách đặt cược và ủy quyền cung cấp cho người dùng những cách linh hoạt để tham gia. Mô-đun cũng đề cập đến khung MultiGov, cho phép bỏ phiếu chéo chuỗi, và các biện pháp an ninh chính bảo vệ quy trình.

Mô hình quản trị

Wormhole sử dụng hệ thống quản trị dựa trên token, có nghĩa là sự phát triển của giao thức bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những người nắm giữ token W. Cách tiếp cận này cho phép những người nắm giữ tài sản gốc quyết định cách mà hệ thống phát triển và thay đổi theo thời gian. Các quyết định quản trị có thể bao gồm việc sửa đổi các tham số của giao thức, tích hợp hoặc loại bỏ các blockchain được hỗ trợ, nâng cấp các hợp đồng thông minh, thay đổi cấu trúc phí, và cải thiện tập hợp các validator được gọi là Guardians.

Mô hình quản trị này được thiết kế để phân phối quyền lực trên toàn mạng lưới thay vì phụ thuộc vào một đội ngũ trung ương. Bất kỳ ai nắm giữ token W đều có thể tham gia vào quản trị bằng cách trực tiếp bỏ phiếu hoặc ủy quyền phiếu bầu của họ cho người khác. Cấu trúc này khuyến khích sự tham gia rộng rãi trong khi vẫn cho phép những người nắm giữ token duy trì trạng thái thụ động nếu họ muốn.

Quá trình quản trị của Wormhole được xây dựng trên chuỗi, điều này mang lại sự minh bạch cho từng bước của quá trình ra quyết định. Các phiếu bầu được ghi lại trên các mạng blockchain, và các đề xuất có thể được xem, thảo luận và theo dõi công khai. Sự minh bạch này giúp duy trì niềm tin giữa các thành viên và cung cấp cho cộng đồng cái nhìn về cách các quyết định được đưa ra và ai tham gia.

Hệ thống được thiết kế để hỗ trợ nâng cấp một cách có kiểm soát. Điều này bao gồm các hướng dẫn cụ thể về cách tạo ra các đề xuất, thời gian bỏ phiếu kéo dài bao lâu và cách xác định tỷ lệ tham gia. Các đề xuất không đạt yêu cầu tham gia tối thiểu sẽ bị từ chối, đảm bảo rằng chỉ những thay đổi được hỗ trợ tốt mới được thực hiện.

Khung MultiGov

Hệ thống MultiGov của Wormhole cho phép quản trị trên nhiều chuỗi blockchain. Thay vì giới hạn phiếu bầu cho một mạng lưới duy nhất như Solana hoặc Ethereum, Wormhole cho phép các chủ sở hữu token trên nhiều chuỗi tham gia vào việc ra quyết định chung. Điều này được thực hiện thông qua một thiết kế trung tâm-và-cành, trong đó chuỗi trung tâm chính quản lý và hoàn tất kết quả quản trị, trong khi các chuỗi cành cho phép sự tham gia từ các hệ sinh thái khác.

Ví dụ, một người nắm giữ W trên Arbitrum có thể tham gia vào cùng một cuộc bỏ phiếu quản trị như một người nắm giữ trên Solana. Các phiếu bầu của họ được ghi lại trên các chuỗi tương ứng của họ, sau đó được gửi đến chuỗi trung tâm để tổng hợp và giải quyết. Phương pháp này tránh tập trung xung quanh một chuỗi khối duy nhất và phản ánh triết lý thiết kế đa chuỗi của giao thức.

Cấu trúc MultiGov dựa vào hạ tầng nhắn tin của Wormhole để di chuyển dữ liệu quản trị giữa các chuỗi. Khi một đề xuất được tạo ra, nó có thể được phát sóng tới tất cả các chuỗi phụ, cho phép các chủ sở hữu token trên các mạng đó xem xét và bỏ phiếu. Khi cuộc bỏ phiếu hoàn tất, kết quả sẽ được gửi lại về trung tâm, nơi kết quả cuối cùng được ghi lại.

Staking và Ủy quyền

Tham gia quản trị Wormhole bắt đầu bằng cách đặt cược. Bất kỳ người nắm giữ token W nào cũng có thể đặt cược token của họ để đủ điều kiện bỏ phiếu. Không có thời gian khóa, điều này có nghĩa là những người đặt cược có thể rút token của họ hoặc chuyển chúng đến một deleGate khác bất kỳ lúc nào. Điều này giúp người dùng dễ dàng tham gia mà không bị ràng buộc vào các cam kết dài hạn.

Để cải thiện tính linh hoạt, những người nắm giữ token có thể ủy quyền quyền biểu quyết của họ cho các người tham gia khác. Những người ủy quyền này có thể là cá nhân, nhóm hoặc tổ chức đang tích cực xem xét các đề xuất và bỏ phiếu thay mặt cho người khác. Việc ủy quyền giúp tăng cường sự tham gia ngay cả đối với những người dùng có thể không có thời gian hoặc chuyên môn để bỏ phiếu trực tiếp.

Staking không chỉ mở khóa quyền bỏ phiếu - nó còn đóng vai trò trong việc hình thành bối cảnh deleGate. Các DeleGate có nhiều hỗ trợ được stake hơn có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn đến kết quả quản trị, điều này tạo ra động lực cho họ giao tiếp một cách minh bạch và đưa ra những quyết định suy nghĩ.

Việc ủy quyền được theo dõi trên chuỗi, và người dùng có thể thay đổi deleGate của họ bất kỳ lúc nào. Cấu trúc động này đảm bảo rằng sự đại diện phản hồi nhanh chóng. Nếu một deleGate không bỏ phiếu theo mong đợi của người nắm giữ token, họ có thể chuyển hướng cổ phần của mình đến nơi khác.

Vòng đời đề xuất

Các đề xuất là cốt lõi của quy trình quản trị của Wormhole. Bất kỳ người nắm giữ token W đã được đặt cọc nào cũng có thể gửi một đề xuất. Những đề xuất này có thể từ việc thay đổi giao thức đến điều chỉnh các tham số hệ thống hoặc cập nhật hành chính như việc bổ sung các Người bảo vệ mới. Mỗi đề xuất phải tuân theo một định dạng đã được xác định và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật trước khi nó vào giai đoạn bỏ phiếu.

Khi được nộp, một đề xuất sẽ bước vào giai đoạn xem xét, nơi cộng đồng có thể đọc, thảo luận và đánh giá nội dung của nó. Các cuộc thảo luận thường diễn ra trên diễn đàn quản trị và thông qua các kênh công khai. Giai đoạn ban đầu này rất quan trọng để đánh giá cảm xúc và xác định bất kỳ vấn đề nào trước khi cuộc bỏ phiếu bắt đầu.

Cuộc bỏ phiếu thực tế diễn ra trong một khoảng thời gian cố định. Trong thời gian này, những người nắm giữ W sẽ bỏ phiếu trên chuỗi, trực tiếp hoặc thông qua các đại diện mà họ chọn. Đề xuất phải đạt được số lượng tối thiểu - thường là một tỷ lệ phần trăm nhất định của tổng số token đã được stake - và đạt được đa số phiếu để được thông qua.

Các phiếu bầu được gửi trên nhiều chuỗi, sau đó được chuyển tiếp và hoàn tất trên chuỗi trung tâm bằng cách sử dụng hạ tầng nhắn tin đa chuỗi của Wormhole. Điều này đảm bảo rằng tất cả các phiếu bầu được tính toán một cách đồng bộ và tối thiểu hóa sự tin cậy. Nếu đề xuất được thông qua, nó có thể được thực hiện thông qua các hợp đồng thông minh trên tất cả các chuỗi liên quan.

Các biện pháp an ninh

Hệ thống quản trị của Wormhole bao gồm một số biện pháp bảo vệ để ngăn chặn lạm dụng và đảm bảo tính toàn vẹn. Một cơ chế chính là giới hạn tỷ lệ. Điều này hạn chế khối lượng token có thể được chuyển qua các chuỗi trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ, hiện tại có một giới hạn 100 triệu W mỗi ngày từ Solana đến các chuỗi EVM. Điều này giảm thiểu nguy cơ thao túng quản trị hoặc những thay đổi quy mô lớn đột ngột.

Mở rộng Guardian, một lĩnh vực khác được quản lý bởi những người nắm giữ W, cũng được kiểm soát chặt chẽ. Việc thêm các validator mới hoặc thay đổi quyền hạn của họ cần có một cuộc bỏ phiếu quản trị. Điều này đảm bảo rằng bất kỳ sự mở rộng nào của lớp validator của giao thức đều được thực hiện một cách minh bạch và có sự giám sát của cộng đồng.

Toàn bộ quy trình quản trị dựa vào hệ thống nhắn tin xuyên chuỗi của Wormhole, được bảo đảm bởi một tập hợp các nút Guardian phi tập trung. Những nút này xác thực và chuyển tiếp các thông điệp quản trị giữa các chuỗi. Việc sử dụng những tác nhân phân tán đáng tin cậy này cung cấp một lớp niềm tin bổ sung cho người dùng tham gia vào quản trị.

Điểm nổi bật

  • Người nắm giữ token W có thể đề xuất, bỏ phiếu hoặc ủy quyền bỏ phiếu cho các thay đổi trong toàn bộ giao thức, bao gồm nâng cấp hợp đồng thông minh, cấu trúc phí và bộ xác thực.
  • Khung MultiGov của Wormhole cho phép bỏ phiếu đa chuỗi, cho phép người dùng từ nhiều chuỗi tham gia vào một quy trình quản trị thống nhất.
  • Việc staking và ủy quyền hoàn toàn linh hoạt, không có khóa và có các công cụ trên chuỗi để chỉ định hoặc rút quyền biểu quyết.
  • Quy trình đề xuất bao gồm một vòng đời rõ ràng, từ việc tạo ra đến xem xét công khai, bỏ phiếu liên chuỗi và thực hiện trên chuỗi nếu được phê duyệt.
  • Quản trị được bảo vệ bởi các giới hạn tỷ lệ, các kênh truyền tin được kiểm soát bởi Guardian, và các cơ chế phục hồi có cấu trúc, đảm bảo cả tính nhạy bén và sự ổn định.
Tuyên bố từ chối trách nhiệm
* Đầu tư tiền điện tử liên quan đến rủi ro đáng kể. Hãy tiến hành một cách thận trọng. Khóa học không nhằm mục đích tư vấn đầu tư.
* Khóa học được tạo bởi tác giả đã tham gia Gate Learn. Mọi ý kiến chia sẻ của tác giả không đại diện cho Gate Learn.